Μιχάλης Μανουσάκης
Ζωγραφική

H Έκθεση

Οι αίθουσες τέχνης «εκφραση-γιαννα γραμματοπούλου» και  «fizz», εγκαινιάζουν  στις 4 Νοεμβρίου την ατομική έκθεση του εικαστικού Μιχάλη Μανουσάκη. Πρόκειται για μία σειρά έργων ζωγραφικής πάνω σε ξύλο και δύο γλυπτά.

Ο Μιχάλης Μανουσάκης σκαλίζει το ξύλο, το σκάβει μέχρι να αναδυθεί η ουσία του εικαστικού του λόγου, που δεν είναι άλλος από την αλήθεια που κρύβει ο ίδιος ο άνθρωπος όπως και η σάρκα του ίδιου του ξύλου. Οι πάγκοι του χασάπη χάνουν τη βαρύτητα τους και τα κορμιά των ανθρώπων έρχονται σε πλήρη νοητική ταύτιση. Ο πόνος είναι ο οδηγός του ταξιδιού και η λύτρωση ο στόχος. Θα τα καταφέρει άραγε;

 

Xρόνος  μετέωρος
 
Ο Μιχάλης Μανουσάκης αφηγείται ιστορίες με σχήματα, χρώματα κι υλικά, ιστορίες που αφήνουν πάντοτε να πλανάται ένα ερωτηματικό και μία αμφιβολία. Στις ιστορίες του υπάρχει μία διάχυτη αλλά λανθάνουσα αγωνία και με την εξιστόρησή τους θέλει να ξορκίσει την απειλή. Με αφετηρία την εικόνα μιας βιωματικής μνήμης, ο πάγκος του πατέρα χασάπη ανάγεται σε πανανθρώπινο αρχέτυπο διαχρονικό στοιχείο κι αφηγείται μία ιστορία, για να εκφράσει υπαρξιακά και μεταφυσικά ερωτήματα σε μια ατμόσφαιρα ποιητική, υποβλητική και δραματική. Αναλύει τη σχέση του ανθρώπου με τον πραγματικό αλλά και με τον ψυχολογικό του χώρο, τη σχέση του με τους άλλους ανθρώπους, τη σχέση του με το άλλο φύλο, με το χρόνο που φεύγει, αλλά μας αφήνει αναμνήσεις.
Η τελευταία δουλειά του Μιχάλη Μανουσάκη είναι ένας διάλογος και ταυτόχρονα ένας διαλογισμός που βασίζεται σε μία σειρά από διαλεκτικές σχέσεις: ο κορμός του δέντρου (υλικό) μετατρέπεται σε ανθρώπινο κορμό (σάρκα, ύλη) κι αντικατοπτρίζει την τραγικότητα αλλά και την ανάταση του υλικού και της ύλης. Ο κορμός του δέντρου είναι το υλικό για τον πάγκο του χασάπη, ο οποίος με τη σειρά του φέρει τα δέντρα (κυπαρίσσια) από τα οποία προήλθε. Φέρει ταυτόχρονα τη ζωή και το θάνατο, εμπεριέχει συγχρόνως τρυφερότητα και σκληρότητα.
Ο πάγκος του χασάπη είναι ένα σύμβολο της δραματικότητας του αέναου ανθρώπου. Το σφαγείο είναι ο τόπος όπου χαρά και δραματικότητα συνυπάρχουν. Η δραματικότητα μαλακώνει, εξοστρακίζει, θέτει ένα άλλο ερώτημα. Ο μπαλτάς κόβει, όπως κομμένες είναι οι μνήμες που προσπαθεί να συρράψει ο Μιχάλης Μανουσάκης. Από το αντικείμενο (πάγκος του χασάπη) περνάμε στην πράξη (τεμαχισμός, διαμελισμός) και μετά στο σύμβολο του βωμού-θυσιαστήριο, σε σύγχρονη εστία-τραπέζι, που έχει πάνω της τα απομεινάρια μιας καθημερινής ιεροτελεστίας (φλιτζάνια από καφέ). O μπαλτάς μοιάζει πλυμένος (συνθετική ρητίνη) κι οδηγεί στη λύτρωση. Τα σύμβολα του Μιχάλη Μανουσάκη δεν εντάσσονται ούτε στο χώρο ούτε στο χρόνο, είναι διαχρονικά και πανανθρώπινα.
Ο Μιχάλης Μανουσάκης σκαλίζει το ανθρώπινο σώμα πάνω σε ξύλινες επιφάνειες, με χρώμα και κάρβουνο. Τα έργα του γίνονται βαθύτερα πάνω στην ύλη με το πέρασμα του χρόνου. Τα γδαρμένα σώματα εκφράζουν την πάλη και την ένωση των δύο φύλων και τις λαβωματιές που προκύπτουν, το ζευγάρι συναντιέται αλλά με την πλάτη γυρισμένη, ο άντρας βρίσκεται μέσα στα σύννεφα, χαρά και πίκρα συνυπάρχουν, η παρουσία προαναγγέλλει την απουσία.
Ο γυμνός άντρας με την ομπρέλα πάνω από το κεραμίδι προσπαθεί να προσφέρει προστασία στον οίκο και στην οικοσκευή. Το κεραμίδι ταυτίζεται μετωνυμικά με τον οίκο, με την προστασία, ως πρωτογενή ανάγκη του ανθρώπου να διαφυλάξει τα του οίκου του. Το ανεστραμμένο σπίτι (κουμπαράς-παγκάρι) δε δέχεται ελεημοσύνη, δε δέχεται τον οίκτο, είναι ένα ψέμα, μία πρόφαση, αφήνει να πλανάται ένα ακόμη ερωτηματικό.
 
Άννα Ταχιντζή
Ιστορικός Τέχνης
Πανεπιστήμιο Μινεσσότα
 
 
Τι κι’ αν ξεπλύναμε το μαχαίρι / οι νύχτες πλέον θα τρελαίνονται στο γέμισμα  του φεγγαριού /  του ασημένιου φεγγαριού / στην απύθμενη θάλασσα /
Mια αντανάκλαση σαν μαστίγιο / χωρίς ήχο, χωρίς ίχνος πόνου / Mόνο το βλέμμα να επιμένει στη λάμψη του.
Μ. Μανουσάκης 2008
KATAΛΟΓΟΣ: Hard cover 48 pages full color,   size each sheet 30 x 24 cm.  edition of 1500, Published by Costopoulos, Athens 08Text: Anna Tahintzi  <ekfrasi-yianna grammatopoulou> <fizz> Athens 11/2008

— Βιογραφικό

Έργα